"SÖZCÜKLERİN SİHİRLİ DÜNYASI-SER KELİMESİ"

Merhaba edebiyat severler, yeni bir bölüm ile karşınızdayız. Bu bölümümüzde gündelik hayatta kullandığımız sözcüklerin kökenlerine ve içlerinde barındırdıkları manalara değineceğiz. Bu çalışmamızın ağzımızdan çıkan sözcükleri daha etkili ve daha doğru yerlerde kullanmamıza yardımcı olacağını düşünüyorum. Sözcükleri ve anlamlarını açıklarken kimi zaman deyimlere kimi zaman atasözlerine veya gündelik yaşamda sıkça kullanılan cümlelere yer vererek akılda daha kalıcı olmasına çalışacağız. O zaman hazırsanız başlıyoruz :)

İlk sözcüğümüz "ser(سر) " olsun.  Ser sözcüğü Farsça kökenli bir sözcük olarak dilimize geçmiş ve epey de tutulan ve sıkça kullanılan bir sözcük olarak kendine yer bulmuştur. Anlam olarak "kafa, baş" manalarına gelmektedir. Kullanım yerlerine bakalım:

"Ser verir sır vermez." Bu deyimi bilmeyen yoktur sanırım. Gündelik hayatta çok güvendiğimiz, ağzından asla laf çıkmaz dediğimiz insanlar için kullandığımız bir deyimdir ve gördüğünüz üzere Farsça sözcük olan "ser" kelimesini "kafa" yerine kullanarak çok güzel bir deyim bulmuş atalarımız.


Bunun yanında "ser" kelimesi yine sıkça kullanılan bir kelimenin türetilmesine yardımcı olmuştur; "sarhoş". Bu kelimenin aslı "ser-hoş"tur yani kafası hoş olan manasına gelmektedir. Hem "ser(سر)" hem de "hoş(خوش)" kelimeleri Farsçadır. Zamanla Türkçe'nin Büyük Ünlü Uyumu kuralına uyarak "ser" kelimesindeki e ünlüsü a'ya dönüşmüş ve günümüzde kullandığımız "sarhoş" kelimesini meydana getirmiştir.

Bir de "Ne yardan geçer ne serden" deyimi vardır. Bu deyim de hiçbir fedakarlık yapmadan, çaba göstermeden istediği hedefe ulaşmaya çalışan insanlar için kullanılan bir deyimdir. Bir şeyi çok ister ama hiç çaba göstermez, çaba göstermeden amacına ulaşmayı bekleyip ne çaba göstermek ister ne de bu amaçtan vazgeçer. Bu deyimde de gördüğünüz üzere yine ser kelimesi kullanılmıştır.


Ser kelimesi ile ilgili benim seçtiklerim bu üç örnek oldu. Üç örneği de günlük hayatta sıkça kullandığımız için aklınızda yer edeceğini umut ediyorum. Belki yöresel ağızlarda ser kelimesinin farklı kullanım alanları olabilir, siz de ser kelimesi ile ilgili bildiğiniz veya duyduğunuz kelimeleri, deyimleri anlamlarıyla birlikte bizimle paylaşırsanız çok sevinirim.

Bu yazımızda hem ser kelimesini hem de Türkçe'mizdeki yaygın kullanım alanlarını görmüş olduk.

Bilgi paylaştıkça güzeldir, yazıyı beğendiyseniz paylaşarak daha çok kişiye duyurabilirsiniz. Herkese hayırlı ve güzel bayramlar diliyorum. Bir başka sözcüklerin sihirli dünyasında görüşmek üzere, seriniz hoşken araba kullanmayın lütfen :)

36 yorum:

  1. Mustafa Kemal3 Eylül 2017 13:29

    Ne yardan geçer ne serden sürekli duyuyordum ama ser kelimesinin anlamını bilmiyordum gerçekten güzel bir yazı olmuş. Bu siteyi gerçekten çok seviyorum mükemmel paylaşımları oluyor. Takip etmeye devam ediyorum.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok teşekkür ederim güzel düşünceleriniz ve yorumunuz için :)

      Sil
  2. Güzel bir yazı dizisi daha başlıyor:)keyifli olmuş, teşekkürler

    YanıtlaSil
  3. Benimde gündelik hayatta kullandığım kelimelerdendi.Ama anlamını bilmiyordum.Sayenizde öğrenmiş oldum.
    Yararlı bilgi için teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Faydalı olduysa ne mutlu bana. İlginiz ve güzel yorumunuz için teşekkür ederim :)

      Sil
  4. Çok faydalı bir bilgi olmuş.Ser,kelimesini deyimlerde kullanıyoruz ama açıkçası ben de anlamını bilmiyordum :) Teşekkürler :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben teşekkür ederim ilginiz için, faydalı olduysa çalışmalara devam o zaman :)

      Sil
  5. Günlük hayatta kullandığımız bir çok kelimenin anlamını tam olarak bilmiyoruz :) Ser'de onlardan biri.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet haklısınız, özellikle başka dillerden geçip dilimize yerleşen sözcüklere çok yabancıyız :)

      Sil
  6. Çok güzel bir paylaşım olmuş. Serkeş: (kafa tutan) kelimesi de aynı kökten geliyor öyle değil mi? :)))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet, çok doğru bir tespit yaptınız :) Teşekkür ederim ilginiz ve bilgilerinizi bizimle paylaştığınız için :)

      Sil
  7. İşte bana hitap eden bir yazı dizisi daha. İlgiyle takip edeceğim.

    İyi bayramlar...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İlginiz beni çok sevindirdi, ben de elimden geldiğince yazmaya çalışacağım. Teşekkürler :)

      Sil
  8. Ser kelimesini yeri geldikçe atasözü olarak kullanıyorum. Normalde cümle içine kafa, baş kelimelerini tercih ediyorum.
    Bu dizi okuyana güzel şeyler katacak :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Siz anlamını bildiğiniz için kullandığınız zaman anlamını da bilerek kullanıyorsunuz, ne güzel :) İlginiz için teşekkür ederim :)

      Sil
  9. "Ser-kan" "baş-kan" mıdır?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Serkan ismi de Farsça kökenli ve "Asil bir soydan gelen kimse"(Tdk) anlamına gelmektedir.

      Sil
  10. Güzel bir yazı olmuş.Emeğinize sağlık. İyi bayramlar...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim ilginiz için, size de iyi bayramlar...

      Sil
  11. Ne bekliyordum ne buldum :) Farklı düşündürebiliyorsunuz. Başarılar

    YanıtlaSil
  12. Ben de bir tane buldum :) serdengeçti. Anlamı bir ideal uğruna canını bile vermekten kaçınmayan kişiymiş. Ekini kökünü siz açıklarsınız artık

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet, çok güzel bir örnek bulmuşsunuz, buradaki ser kelimesi de Farsça'dır ve yine dilimize girmiş güzel bir kelimedir. Teşekkürler bu güzel örnek için :)

      Sil
  13. Çok güzel bir paylaşım olmuş,bu bloga sık sık gelirim ben,devamını da bekliyorum :) Ser verip sır vermeyelim ^_^

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Beğenmenize sevindim, ne zaman isterseniz buyrun :) İlerleyen günlerde devamı gelecek inşallah :)

      Sil
  14. çok ilginçmiş..farklı ve güzel bir paylaşım olmuş..elinize sağlık.. :)

    eğer SER ile baslayan kelimeleri öğrenmek istiyorsanız; " http://kelimeler.net/ser-ile-baslayan-kelimeler " bakmanızı öneririm..önceden baktıysanız,sorun yok.. :) SERAK, SERAP, SERÇE, SEREN, SERGİ.... kolay gelsin..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim ilginiz için ve faydalı yorumunuz için, sizlere de kolay gelsin :)

      Sil
  15. Eline sağlık Mücahit'cim ne güzel anlatmış, açıklamışsın, özellikle çok genç yaşta olanlar eski sözcüklerin bir kısmını bilmiyorlar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet ablacım malesef bilmiyorlar, bu tür yazılar biraz da olsa faydalı olur diye ümit ediyorum :)

      Sil
  16. Bu bölümü çok faydalı buldum. Kim bilir daha öğrenecek ne kadar çok kelime var... Edebiyat çalışmalarım için iyi olacaktır. Emeğinize sağlık. 'Ser' diye almış ne de güzel deyimler yazmışız... Türkçemiz gerçekten çok zengin. Hayran olmamak elde değil.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet kesinlikle Türkçemiz çok zengin bir dil. Bu zenginliği elimden geldiğince anlatmaya çalışıyorum, size de çok teşekkür ederim ilginiz için :)

      Sil
  17. KALEMİNİZE SAĞLIK..AYDINLATICI YAZINIZ VE AKICI USLÜBUNUZ CEZBEDİYOR TEŞEKKÜRLER.İYİ

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkür ederim güzel yorumunuz için beğenmenize çok sevindim :)

      Sil
  18. derya nın blog keşif etkinliğinden buldum bloğunuzu.. emeğinize sağlık takipçinizim:) bana da beklerim..

    YanıtlaSil

Yorumlarınız Bizim İçin Kıymetlidir, Düşüncelerinizi Paylaşırsanız Seviniriz :)

Blogger tarafından desteklenmektedir.