"SÖZCÜKLERİN SİHİRLİ DÜNYASI-SER KELİMESİ"
Merhaba edebiyat severler, yeni bir bölüm ile karşınızdayız. Bu bölümümüzde gündelik hayatta kullandığımız sözcüklerin kökenlerine ve içlerinde barındırdıkları manalara değineceğiz. Bu çalışmamızın ağzımızdan çıkan sözcükleri daha etkili ve daha doğru yerlerde kullanmamıza yardımcı olacağını düşünüyorum. Sözcükleri ve anlamlarını açıklarken kimi zaman deyimlere kimi zaman atasözlerine veya gündelik yaşamda sıkça kullanılan cümlelere yer vererek akılda daha kalıcı olmasına çalışacağız. O zaman hazırsanız başlıyoruz :)
İlk sözcüğümüz "ser(سر) " olsun. Ser sözcüğü Farsça kökenli bir sözcük olarak dilimize geçmiş ve epey de tutulan ve sıkça kullanılan bir sözcük olarak kendine yer bulmuştur. Anlam olarak "kafa, baş" manalarına gelmektedir. Kullanım yerlerine bakalım:
"Ser verir sır vermez." Bu deyimi bilmeyen yoktur sanırım. Gündelik hayatta çok güvendiğimiz, ağzından asla laf çıkmaz dediğimiz insanlar için kullandığımız bir deyimdir ve gördüğünüz üzere Farsça sözcük olan "ser" kelimesini "kafa" yerine kullanarak çok güzel bir deyim bulmuş atalarımız.
Bunun yanında "ser" kelimesi yine sıkça kullanılan bir kelimenin türetilmesine yardımcı olmuştur; "sarhoş". Bu kelimenin aslı "ser-hoş"tur yani kafası hoş olan manasına gelmektedir. Hem "ser(سر)" hem de "hoş(خوش)" kelimeleri Farsçadır. Zamanla Türkçe'nin Büyük Ünlü Uyumu kuralına uyarak "ser" kelimesindeki e ünlüsü a'ya dönüşmüş ve günümüzde kullandığımız "sarhoş" kelimesini meydana getirmiştir.
Bir de "Ne yardan geçer ne serden" deyimi vardır. Bu deyim de hiçbir fedakarlık yapmadan, çaba göstermeden istediği hedefe ulaşmaya çalışan insanlar için kullanılan bir deyimdir. Bir şeyi çok ister ama hiç çaba göstermez, çaba göstermeden amacına ulaşmayı bekleyip ne çaba göstermek ister ne de bu amaçtan vazgeçer. Bu deyimde de gördüğünüz üzere yine ser kelimesi kullanılmıştır.
Ser kelimesi ile ilgili benim seçtiklerim bu üç örnek oldu. Üç örneği de günlük hayatta sıkça kullandığımız için aklınızda yer edeceğini umut ediyorum. Belki yöresel ağızlarda ser kelimesinin farklı kullanım alanları olabilir, siz de ser kelimesi ile ilgili bildiğiniz veya duyduğunuz kelimeleri, deyimleri anlamlarıyla birlikte bizimle paylaşırsanız çok sevinirim.
Bu yazımızda hem ser kelimesini hem de Türkçe'mizdeki yaygın kullanım alanlarını görmüş olduk.
Bilgi paylaştıkça güzeldir, yazıyı beğendiyseniz paylaşarak daha çok kişiye duyurabilirsiniz. Herkese hayırlı ve güzel bayramlar diliyorum. Bir başka sözcüklerin sihirli dünyasında görüşmek üzere, seriniz hoşken araba kullanmayın lütfen :)
İlk sözcüğümüz "ser(سر) " olsun. Ser sözcüğü Farsça kökenli bir sözcük olarak dilimize geçmiş ve epey de tutulan ve sıkça kullanılan bir sözcük olarak kendine yer bulmuştur. Anlam olarak "kafa, baş" manalarına gelmektedir. Kullanım yerlerine bakalım:
"Ser verir sır vermez." Bu deyimi bilmeyen yoktur sanırım. Gündelik hayatta çok güvendiğimiz, ağzından asla laf çıkmaz dediğimiz insanlar için kullandığımız bir deyimdir ve gördüğünüz üzere Farsça sözcük olan "ser" kelimesini "kafa" yerine kullanarak çok güzel bir deyim bulmuş atalarımız.
Bunun yanında "ser" kelimesi yine sıkça kullanılan bir kelimenin türetilmesine yardımcı olmuştur; "sarhoş". Bu kelimenin aslı "ser-hoş"tur yani kafası hoş olan manasına gelmektedir. Hem "ser(سر)" hem de "hoş(خوش)" kelimeleri Farsçadır. Zamanla Türkçe'nin Büyük Ünlü Uyumu kuralına uyarak "ser" kelimesindeki e ünlüsü a'ya dönüşmüş ve günümüzde kullandığımız "sarhoş" kelimesini meydana getirmiştir.
Bir de "Ne yardan geçer ne serden" deyimi vardır. Bu deyim de hiçbir fedakarlık yapmadan, çaba göstermeden istediği hedefe ulaşmaya çalışan insanlar için kullanılan bir deyimdir. Bir şeyi çok ister ama hiç çaba göstermez, çaba göstermeden amacına ulaşmayı bekleyip ne çaba göstermek ister ne de bu amaçtan vazgeçer. Bu deyimde de gördüğünüz üzere yine ser kelimesi kullanılmıştır.
Ser kelimesi ile ilgili benim seçtiklerim bu üç örnek oldu. Üç örneği de günlük hayatta sıkça kullandığımız için aklınızda yer edeceğini umut ediyorum. Belki yöresel ağızlarda ser kelimesinin farklı kullanım alanları olabilir, siz de ser kelimesi ile ilgili bildiğiniz veya duyduğunuz kelimeleri, deyimleri anlamlarıyla birlikte bizimle paylaşırsanız çok sevinirim.
Bu yazımızda hem ser kelimesini hem de Türkçe'mizdeki yaygın kullanım alanlarını görmüş olduk.
Bilgi paylaştıkça güzeldir, yazıyı beğendiyseniz paylaşarak daha çok kişiye duyurabilirsiniz. Herkese hayırlı ve güzel bayramlar diliyorum. Bir başka sözcüklerin sihirli dünyasında görüşmek üzere, seriniz hoşken araba kullanmayın lütfen :)
Ne yardan geçer ne serden sürekli duyuyordum ama ser kelimesinin anlamını bilmiyordum gerçekten güzel bir yazı olmuş. Bu siteyi gerçekten çok seviyorum mükemmel paylaşımları oluyor. Takip etmeye devam ediyorum.
YanıtlaSilÇok teşekkür ederim güzel düşünceleriniz ve yorumunuz için :)
SilGüzel bir yazı dizisi daha başlıyor:)keyifli olmuş, teşekkürler
YanıtlaSilBen teşekkür ederim ilginiz için :)
SilBenimde gündelik hayatta kullandığım kelimelerdendi.Ama anlamını bilmiyordum.Sayenizde öğrenmiş oldum.
YanıtlaSilYararlı bilgi için teşekkürler.
Faydalı olduysa ne mutlu bana. İlginiz ve güzel yorumunuz için teşekkür ederim :)
SilÇok faydalı bir bilgi olmuş.Ser,kelimesini deyimlerde kullanıyoruz ama açıkçası ben de anlamını bilmiyordum :) Teşekkürler :)
YanıtlaSilBen teşekkür ederim ilginiz için, faydalı olduysa çalışmalara devam o zaman :)
SilGünlük hayatta kullandığımız bir çok kelimenin anlamını tam olarak bilmiyoruz :) Ser'de onlardan biri.
YanıtlaSilEvet haklısınız, özellikle başka dillerden geçip dilimize yerleşen sözcüklere çok yabancıyız :)
SilÇok güzel bir paylaşım olmuş. Serkeş: (kafa tutan) kelimesi de aynı kökten geliyor öyle değil mi? :)))
YanıtlaSilEvet, çok doğru bir tespit yaptınız :) Teşekkür ederim ilginiz ve bilgilerinizi bizimle paylaştığınız için :)
Silİşte bana hitap eden bir yazı dizisi daha. İlgiyle takip edeceğim.
YanıtlaSilİyi bayramlar...
İlginiz beni çok sevindirdi, ben de elimden geldiğince yazmaya çalışacağım. Teşekkürler :)
SilSer kelimesini yeri geldikçe atasözü olarak kullanıyorum. Normalde cümle içine kafa, baş kelimelerini tercih ediyorum.
YanıtlaSilBu dizi okuyana güzel şeyler katacak :)
Siz anlamını bildiğiniz için kullandığınız zaman anlamını da bilerek kullanıyorsunuz, ne güzel :) İlginiz için teşekkür ederim :)
Sil"Ser-kan" "baş-kan" mıdır?
YanıtlaSilSerkan ismi de Farsça kökenli ve "Asil bir soydan gelen kimse"(Tdk) anlamına gelmektedir.
SilGüzel bir yazı olmuş.Emeğinize sağlık. İyi bayramlar...
YanıtlaSilTeşekkür ederim ilginiz için, size de iyi bayramlar...
SilNe bekliyordum ne buldum :) Farklı düşündürebiliyorsunuz. Başarılar
YanıtlaSilTeşekkürler size de başarılar :)
SilBen de bir tane buldum :) serdengeçti. Anlamı bir ideal uğruna canını bile vermekten kaçınmayan kişiymiş. Ekini kökünü siz açıklarsınız artık
YanıtlaSilEvet, çok güzel bir örnek bulmuşsunuz, buradaki ser kelimesi de Farsça'dır ve yine dilimize girmiş güzel bir kelimedir. Teşekkürler bu güzel örnek için :)
SilÇok güzel bir paylaşım olmuş,bu bloga sık sık gelirim ben,devamını da bekliyorum :) Ser verip sır vermeyelim ^_^
YanıtlaSilBeğenmenize sevindim, ne zaman isterseniz buyrun :) İlerleyen günlerde devamı gelecek inşallah :)
Silçok ilginçmiş..farklı ve güzel bir paylaşım olmuş..elinize sağlık.. :)
YanıtlaSileğer SER ile baslayan kelimeleri öğrenmek istiyorsanız; " http://kelimeler.net/ser-ile-baslayan-kelimeler " bakmanızı öneririm..önceden baktıysanız,sorun yok.. :) SERAK, SERAP, SERÇE, SEREN, SERGİ.... kolay gelsin..
Teşekkür ederim ilginiz için ve faydalı yorumunuz için, sizlere de kolay gelsin :)
SilEline sağlık Mücahit'cim ne güzel anlatmış, açıklamışsın, özellikle çok genç yaşta olanlar eski sözcüklerin bir kısmını bilmiyorlar.
YanıtlaSilEvet ablacım malesef bilmiyorlar, bu tür yazılar biraz da olsa faydalı olur diye ümit ediyorum :)
SilBu bölümü çok faydalı buldum. Kim bilir daha öğrenecek ne kadar çok kelime var... Edebiyat çalışmalarım için iyi olacaktır. Emeğinize sağlık. 'Ser' diye almış ne de güzel deyimler yazmışız... Türkçemiz gerçekten çok zengin. Hayran olmamak elde değil.
YanıtlaSilEvet kesinlikle Türkçemiz çok zengin bir dil. Bu zenginliği elimden geldiğince anlatmaya çalışıyorum, size de çok teşekkür ederim ilginiz için :)
SilKALEMİNİZE SAĞLIK..AYDINLATICI YAZINIZ VE AKICI USLÜBUNUZ CEZBEDİYOR TEŞEKKÜRLER.İYİ
YanıtlaSilTeşekkür ederim güzel yorumunuz için beğenmenize çok sevindim :)
Silderya nın blog keşif etkinliğinden buldum bloğunuzu.. emeğinize sağlık takipçinizim:) bana da beklerim..
YanıtlaSilTabi ki ben de misafiriniz olurum :)
Sil