Masalın Özellikleri ve Edebiyatımızdaki Yeri Nedir?

Merhaba sevgili okurlar, bu yazıda unutulan bir değerimiz olan masala değinmek istiyorum. Masal nedir? Masalların önemi nedir? Masalların edebiyatımızdaki yeri ve önemi nedir? Tüm soruların cevaplarını bu yazıda bulabileceksiniz.

"Masal dinlememiş çocuklar büyüyünce kendi resmini bile cetvelle çizer." (Cemal Süreya)

Masal Nedir? Masalların Özellikleri Nelerdir?

Masalın sözlükteki anlamından ve özelliklerinden yola çıkarak masallar hakkında şu bilgileri sıralayabiliriz:

• Halkın ortak yaratısı olarak ağızdan ağza ve kuşaktan kuşağa aktarılır.
• Cin, peri, dev gibi olağanüstü karakterlere yer verir ve olağanüstü olaylar işlenir.
• Genellikle bir tekerlemeyle veya "Bir varmış bir yokmuş" gibi kalıplaşmış ifadelerle başlar.
• Öğüt verici, bilgilendirici ve eğitici bir edebi türdür.
• Masallarda olayların hangi zamanda geçtiği belli değildir.
• Masalların mekanı için genellikle Çin, Yemen, Hindistan ve Kaf Dağı kullanılır.
• Masallarda merak unsuru ön planda tutulur ve bu şekilde sürükleyici bir anlatım sağlanır.
• Hayvanlara da sıkça yer verilir ve ana kahramanı hayvanlar olan masallara "fabl" denir.
• Masallar yazarı ve ortaya çıkaranı belli olmayan anonim ürünlerdir; ama günümüzde yazarı belli olan yapay masallar da vardır.
• Masallarda genellikle iyilik ve kötülük sürekli olarak mücadele içindedir. Masalların sonunda ise her zaman iyiler kazanır. 
• Masallar evrensel özellik gösterirler. Dini ve milli motiflere hemen hemen hiç yer verilmez.

Masalların Önemi Nedir? 

• Masallar her millete ve her topluma hitap edebilen, evrensel bir türdür. Bu yönüyle birleştirici bir özelliği vardır.
• Masallarda ele alınan olağanüstü karakterler ve olaylar, çocukluk döneminde insan zihnini geliştirerek hayal gücünün gelişimine de fırsat sunar. Çocuklar ne kadar çok çeşitli masal okurlarsa hayal güçleri ve düşünme kabiliyetleri de o ölçüde gelişme gösterir.
• Masallar eğitici ve öğretici bir özellik taşımaktadır. Masal okuyan veya dinleyen çocuklar hem zihinsel olarak gelişme gösterirken hem de doğruluk, dürüstlük, yardımseverlik gibi masallarda sıkça işlenen ahlaki değerleri de öğrenirler. Bilimsel çalışmalar da bu düşünceyi doğrulamaktadır.
• Masallar çocukların kelime hazinesini zenginleştirmede çok etkilidir. Kelime hazinesini geliştirirken aynı zamanda küçük yaştan itibaren okuma alışkanlığı da kazandırır.
• Olağanüstülüklerin işlendiği masalları okuyan çocuklar için imkansız kavramı ortadan kalkmaktadır. Bu şekilde kendini belirli kalıplar içerisinde sınırlandırmayan, hedefini en yüksekte tutan bireyler yetişebilir.
• Hayvan masallarını yani fablları okuyan bir çocuk hayvanları daha çok sever onların dostu olur. Hayvanların da his ve duyguları olduğunun farkına vararak daha bilinçli bir şekilde yetişir. 
• Kısacası masallar: sevgi, saygı, dürüstlük, yardımseverlik, dostluk gibi birçok eğitici ve ahlaki değere yer vermesi yönüyle çok önemlidir. Siz de çocuklarınızın hem zihinsel hem de ahlaki açıdan gelişmesini istiyorsanız çocuklarınıza masal okuyun veya okutturun.

Masalların Edebiyatımızdaki Yeri ve Önemi Nedir?

• Masallar sözlü edebiyat geleneğimize ait bir unsurdur. Yani daha yazılı ürünler ortaya çıkmadan önce söylenerek kuşaktan kuşa aktarılmıştır. Ağızdan ağza söylenerek de günümüze kadar gelmiştir. Bu şekilde masalların edebiyatımızdaki en eski edebi türlerden biri olduğu rahatça anlaşılmaktadır. 
• Masallar herkes tarafından bilindiği için her insan çocukken annesinden, babasından veya yaşlı kişilerden masal dinlemiştir. Bu yönüyle masallar yüzyıllar boyunca gelişme ve değişme göstererek edebiyatımızda önemli bir yere sahip olmuştur.
• Masalın ağızdan ağza aktarılması yoluyla her masal anlatıcısı, masala kendi hayal dünyasından, düşünce unsurlarından bir şeyler katarak masalların zenginleşmesine olanak sağlamaktadır. Bu şekilde masallar bir halk ürünü olarak edebiyatımızda kendine yer bulmaktadır.
• Günümüzde neredeyse hiç görülmese de teknolojinin henüz gelişmediği eski zamanlarda aile büyüklerinden bir kişi tüm ev halkını çevresinde toplayarak gece boyunca masal anlatmaktaydı. Bu masalları sadece çocuklar değil yetişkinler de severek dinlemekteydi. Bu bir gelenek olarak yüzyıllarca hem kültürümüzde hem de edebiyatımızda yer almıştır.
• Ziya Gökalp "Türkçülüğün Esasları" adlı eserinde masalları, halk edebiyatı ürünleri içerisinde sınıflandırarak halk hayatında ve Türk edebiyatında masalın önemini belirtmiştir. 
• Türk masalları üzerine araştırmalar yapan Pertev Naili Boratav da bu alanda önemli bir isimdir.
• Edebiyatımız hem masal hem de diğer sözlü edebiyat ürünleri bakımından çok zengindir. Halk tarafından oluşturulan halk hikayeleri ve destanların oluşumunda masalların da önemi büyüktür. 
• Dede Korkut Hikayelerinde de masalsı özellikler göze çarpmaktadır. Bu şekilde masalların birçok sözlü edebiyat ürünü üzerinde dolaylı yoldan etki ettiğini söyleyebiliriz. 

Genel olarak masallara ve masalların önemine değinerek edebiyatımızdaki önemini inceledik. Sizler de masallar hakkında düşüncelerinizi yorum kısmında yazarak bizimle paylaşabilirsiniz. Bildiğiniz veya en sevdiğiniz masalları da bizimle paylaşabilirsiniz diyerek yazımı noktalıyorum, sağlıcakla kalın :)

Önerilen Yazı 👉 Dede Korkut Kimdir? Dede Korkut Hikayelerinin Önemi Nedir?